UĞURLAR OLSUN...

Köy Enstitülerinden yetişmiş yıldızlardan biri olan Mahmut Makal'ı dün kaybettik...

Yarın Ankara'da toprağa vereceğiz...

Makal'ın ardından iki laf da ben edeyim istedim; tarihe not düşmek adına...

1950 yılında "Bizim Köy" adlı kitabının yayınlanması o günkü Türkiye'de devrim niteliğinde bir eylemdi...

Köyden gelmişti, köy gerçeğinin ne olduğunu, köylünün sorunlarının neler olduğunu bütün çıplaklığıyla gözler önüne serdi...

Fakir Baykurt, Talip Apaydın gibi köy ve Köy Enstitülü yazarlara önderlik etti, onlara cesaret aşıladı...

Bizim Köy kitabı pekçok dile çevrildi, dünyada ses getirdi...

Makal'ı uğurlarken, bu kitabından çok kısa bir bölümü, bugünleri de işaret ettiğinden sizlere aktarmak istedim...

Makal, Türk köylüsünün din ile ilişkisini şöyle anlatıyor:

"Din Konusu

Bizim köylü, dine hizmet için yaratılmış. Ama dinn birlik, dirlik, sevgi, saygı gibi, insanları günlük yaşamlarında ve ilişkilerinde doğruluğa, olgunluğa götürücü yanlarına ilgi göstermezler. "Kalpte şükür, dilde zikir..." Örneğin aptes temizliktir, deriz. Oysaki, burada adam aptes alıyor, elinin ayağının kiri şöyle bir ıslanıyor, sonra yeniden kuruyor.

"Yahu, aptesden amaç temizlik" demeyegör, "avur oldun işte" diye yapıştırverirler.

Bizim öğrenciler küçüklüklerinden beri zaten camiye giderlerdi ya, din derslerinin söylentisi çıkınca, dağlar yol oldu.

Köyün yaşlıları, iler gelenleri gelip, "Öğrendilerse öğrendiler, yeter gayrı efendi yavrum, öğleninen, ikindinneyin uşakları ıcık vakitli dağıt da, namazları araya gitmesin" diyorlar.

"Ne bilsin ufacık çocuklar ibadeti"? diyorum.

"Allah bilir kabul eder. Bizlere asıl öte dünya lazım. Şu seninkiler dünyalık. At, eşek... Zamane okuması... Hava!"

İşte bu!...

Ne çok benziyor bugünün Türkiye'si bundan neredeyse 80-90 yıl öncesine değil mi?...

Ana fikir aynı..

"Bize öbür dünya lazım..."
"Bizim Allah'ımız var o yeter..."

Bunları bugün söylemek ve yazmak belki kolay...

Ya, Makal'ın yazdığı 1950'de yazmak?..

Mangal gibi yürek ister...

İşte o mangal yürekli güzel insanı yarın uğurluyoruz..

Işıklar içinde uyusun...

                                                          --0--