Gerçeklik mi İradesizlik mi?

Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 1982 Anayasasındaki, Cumhurbaşkanı seçilenin partisiyle bağının kesileceğine ilişkin hükmü kastederek,

“O anayasayı kimler hazırlamışsa, ‘partisinden istifa etmesi gerekir’ kaydını kimler düşmüşse onlar siyasi bir cinayet işlemiştir. Bunun kadar yanlış bir şey olabilir mi? Buna dair bizde daha çok yanlışlar var. Benzetmeler yapılıyor, ‘maça çıkan kişi partili olur mu, öyle bir hakem partili olur mu, bir takımın üyesi olur mu?’ gibi yaklaşımlar çok yanlış. İlla üye olması şart değil ki. Onun gönül dünyasında bir takım yatıyor mu, orada kaydı olsa ne yazar olmasa ne yazar. Mesele nedir, aranan nedir, adil olarak o işi yönetmektir. Bu maçta da adil yönetmektir, ama ülkeyi de adil yönetmektir. Başbakan partiye üye oluyor, ülkeyi yönetiyor. Başbakan için böyle bir şey söylemiyorsun.” Diyor...

*

Şöyle ilk bakışta söyledikleri mantıklı gibi görünse de işin aslının tam tersi olması gerektiği apaçık ortada duruyor...

Çünkü demokrasiler, kuvvetler ayrılığı üzerine kurulur, işleyişinde de denge ve denetim mekanizmaları bulunur...

Yürütmenin başı olan başbakan partili olsa da, o devletin başı olan Cumhurbaşkanının, bütün güçleri eşit vaziyette kucaklayacak, tarafsız bir konumda olması bu denge ve denetim gereğinin bir sonucudur...

Dünya’nın en gelişmiş ülkelerinde uygulanan Başkanlık sistemlerinde de parti adayı olarak seçilse de, seçildikten sonra Başkan’ın partisiyle bağı kesilir, o artık herkese eşit mesafede duran, bütün ülkenin başkanıdır...

*

Ama bize dayatılan ve 16 Nisan’da hileli bir referandumla kabul edişmiş gösterilen derleme toplama “Cumhurbaşkanlığı Hükümet sisteminde”, aslında hem başkan vardır ve hem de partilidir...

İşte bu garabeti, Sn. Cumhurbaşkanı hakemlik mesleğinden örnek vererek, sürrealist bir yaklaşımla “İlla üye olması şart değil ki. Onun gönül dünyasında bir takım yatıyor mu, orada kaydı olsa ne yazar olmasa ne yazar.” Diyerek, şirin ve gerçekçi göstermeye çalışıyor...

Oysa deyim yerindeyse, “zurnanın zırt dediği yer” de tam burasıdır; yani, seçilene kadar bir partinin mensubu olunsa da seçilip Cumhurbaşkanı olduktan sonra, o parti ile ilişkinin kesilmesinin ve herkesin Cumhurbaşkanı olunabilmesinin başarılabilmesidir...

Bunu başarmak yerine, “efendim, herkesin gönlünde bir aslan yatar, bunu gizlemeye ne gerek var” demek gerçekçilik gibi görünse de, aslında iradesizliğin ve taraflı olmanın meşrulaştırılmasıdır...

Çünkü Cumhurbaşkanlığı, Hakimlik, Savcılık, Hakemlik, Doktorluk, müfettişlik gibi, bazı görevlerde iç düşünce ne olursa olsun, yasaların, hukukun gereği olarak, yansız ve herkese eşit davranabilmeyi gerektirir...

Aktif bir hakem, bir spor kulübüne üye olup o kulübün bir müsabakasını yönetmez, görevdeki bir hakim, bir siyasi partiye üye olamaz, bir doktor, Hipokrat yeminine rağmen, ben şu ulusun hastalarına bakmam diyemez; bir müfettiş, ben şunlardan yanayım deyip subjektif bir soruşturma yapamaz; bu mesleklerde olanlar, iç düşüncesi ne olursa olsun, iradesiyle duygularını bastırıp yansız olarak işini yapar. Tersi olursa, sadece vicdanına karşı değil, topluma ve yasalara karşı da sorumlu olur. Olması gereken de budur...

Gerçek bir demokraside ve parlamenter sistemde Cumhurbaşkanının konumu da bu mesleklerden hiç farklı değildir...  

*

Bazı durum ve statülerde yansızlık, sadece hukukun ve yasaların emrettiği değil, aynı zamanda ve onlardan da önce, onurlu ve basiretli bir insan olmanın gereğidir...

Zaten mesele de bunu başarabilmektir...

Fiili durum yaratıp iradesizliği olması gerekenmiş gibi göstermekse, olsa olsa taraflılığa kılıf bulma kandırmacasıdır...

                                                               --0--